Het mysterie van de ss Cornelis
01-10-2009
Op maandag 16 oktober 1922 voltrok zich voor de kust van Zweden een scheepsramp met het stoomschip Cornelis. Misschien wel de zwartste dag uit de maritieme geschiedenis van Terneuzen. Zeer zeker voor de vele Terneuzense gezinnen en families die een vader, zoon, broer of familielid bij deze ramp verloren. De voltallige 23 koppige bemanning, waaronder 12 inwoners van Terneuzen verloren hierbij het leven. De Cornelis, met thuishaven Terneuzen, was eigendom van de in Terneuzen gevestigde rederij A.C. Lensen. In die tijd een van de belangrijkste werkgevers in de stad.
Op vrijdag 27 oktober zijn 6 bemanningsleden in het Zweedse Öregrund begraven. 
Enkele andere bemanningsleden zijn begraven in Zweedse kustdorpen in de buurt. De meeste lichamen zijn echter nooit teruggevonden. De werkelijke toedracht van de gebeurtenissen op de ‘Cornelis’ is nooit helemaal duidelijk geworden en misschien daardoor is dit zeemansdrama ook nooit echt verwerkt en bleef door de generaties heen steeds weer de gemoederen bezig houden.
Door de jaren heen raakte de ramp met de ‘Cornelis’ in Terneuzen een beetje in de vergetelheid. Door het grote grafmonument dat in het Zweedse Öregrund werd opgericht en de meer recente duikexpeditie uit 1991 kent iedereen daar het verhaal van de Cornelis. De opgedoken scheepsbel kreeg een prominente plaats in het lokale museum. Dit staat in schril contrast tot wat er in Terneuzen aan tastbare herinneringen over de ramp is terug te vinden
Op initiatief van ons lid Adri van de Wege heeft het bestuur van de Heemkundige Vereniging Terneuzen zich vanaf eind 2006 hard gemaakt voor het realiseren van een gedenkteken voor deze scheepsramp in Terneuzen. En dat is gelukt, na intensief overleg besloot het gemeentebestuur van Terneuzen mee te werken aan een monument op de Scheldedijk, ter nagedachtenis aan de opvarenden van de ‘Cornelis’ en alle andere omgekomen zeelieden uit de gemeente Terneuzen. Daarnaast ontving de vereniging bijdragen uit het maritieme bedrijfsleven die het project van harte ondersteunen. Op 13 november 2009 is het gedenkteken onthuld. Het is een ontwerp van de in Terneuzen woonachtige kunstenaar Piet Griep en vervaardigd door het Natuursteenhuis in Goes. Piet Griep is een kleinzoon van één van de opvarenden van de Cornelis.
Op dezelfde dag is het boek “Het mysterie van de s.s. Cornelis en de geschiedenis van rederij Lensen” gepresenteerd. Het boek is geschreven door Wout Bareman en Adri van de Wege. Het boek zal niet de ontknoping bieden van het mysterie ‘Cornelis’, geen antwoord geven op de prangende vraag wat er precies is gebeurd, voordat het wrak verlaten werd aangetroffen. Wat het wel beoogt is een heldere uiteenzetting van alle bekende feiten en omstandigheden die ermee te maken hadden en een beschrijving van de weerslag die de ramp in de samenleving van toen veroorzaakte. Met de realisatie van het gedenkteken en de presentatie van het boek krijgt ook deze tragische schipbreuk van 1922 een vaste plaats in de geschiedenis van onze stad.
Het boek is rijk voorzien van fotomateriaal en documenten uit de verzameling van Adri van de Wege en een aantal nabestaanden. De prijs voor deze mooi verzorgde uitgave bedraagt € 15,00 exclusief verzendkosten (€ 5,00 binnen Nederland). Betaling vooraf door storting op bankrekening 12.91.69.269 (IBAN: NL68RAB O0129169269 BIC: RABONL2U) ten name van de Heemkundige Vereniging Terneuzen o.v.v. "boek Cornelis" en uw NAW gegevens. Na betaling ontvangt u het boek binnen 5 werkdagen.
Enkele foto's gemaakt door Adri van de Wege tijdens het maken van de monument.
Foto’s onthulling gedenkteken Cornelis en presentatie boek.
Op 13 november 2009 is op de zeedijk aan de Scheldeboulevard het gedenkteken voor de scheepsramp met de s.s. Cornelis onthuld. Aansluitend werd in een bijeenkomst in de Grote Kerk het boek “Het mysterie van de s.s. Cornelis en de geschiedenis van rederij Lensen” gepresenteerd. Chris Platteeuw van RBNN maakte onderstaande fotoreportage.
Wethouder Jaap Bos en Rinus Maas onthullen het gedenkteken.
De heer Maas is een van de nabestaanden.
Een krans wordt gelegd door Piet Griep en Ria Schippers. Beiden zijn kleinkinderen van omgekomen bemanningsleden.
De menigte op de zeedijk.
De plaquette met namen van omgekomen bemanningsleden die op het gedenkteken is aangebracht.
De eerste drie exemplaren van het boek werden door Adri van de Wege uitgereikt aan mevrouw S. Lensen, de heer Piet Griep, ontwerper van het monument en wethouder Jaap Bos.
Voorzitter Edwin Hamelink houdt een toespraak.
Gedenkwoord door Dominee Becker.
Maritiem historicus Cor Heijkoop leest voor uit het boek.